Pies nie chce jeść: brutalne prawdy, których nikt nie mówi

Jesteś pewny siebie, masz wszystko pod kontrolą, aż nagle Twój pies zaczyna odmawiać jedzenia. Karmisz, wołasz, kombinujesz – a on patrzy na Ciebie z obojętnością, której nie da się zignorować. W głowie rodzą się pytania: „Czy to mój błąd? Czy pies jest chory? A może po prostu jest wybredny?”. Brak apetytu u psa to nie jest temat na szybkie, powierzchowne porady z forów. To sygnał alarmowy, który – jeśli zostanie zbagatelizowany – może mieć poważne konsekwencje. Ten przewodnik nie jest laurką dla naiwnych – to zestaw brutalnych prawd, które każdy opiekun musi poznać, jeśli nie chce obudzić się z poczuciem winy. Odpowiemy, co tak naprawdę oznacza, gdy pies nie chce jeść, pokażemy najnowsze dane, rozbijemy mity i damy Ci narzędzia, które pomogą działać, zanim będzie za późno. To nie jest kolejny nudny tekst. To manifest odpowiedzialnej opieki nad psem – dla tych, którzy nie boją się spojrzeć prawdzie w oczy.

Wszystko zaczyna się od miski: kiedy brak apetytu u psa to sygnał alarmowy

Statystyki: jak często psy odmawiają jedzenia w Polsce?

W Polsce każdego roku tysiące opiekunów zgłasza problem braku apetytu u psa. Według danych zebranych przez Stowarzyszenie Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt w 2023 roku, odsetek psów zgłaszających nagły spadek apetytu utrzymuje się na poziomie 16–22% wśród konsultowanych przypadków. Najczęstsze przyczyny to choroby narządów wewnętrznych, infekcje, problemy stomatologiczne oraz stres. Wiek i rasa mają tu ogromne znaczenie – szczeniaki i psy ras miniaturowych są bardziej narażone na szybkie odwodnienie, a seniorzy często cierpią na niewykryte choroby przewlekłe. Rasy wybredne, jak yorkshire terrier czy maltańczyk, notują wyższy wskaźnik incydentów odmowy jedzenia niż owczarki niemieckie czy labradory, które uchodzą za „wszystkożerne” według analizy ZooArt, 2024.

Tabela 1: Najczęstsze przyczyny braku apetytu u psów w Polsce z podziałem na wiek i rasę
Źródło: Opracowanie własne na podstawie ZooArt, 2024

Jeśli myślisz, że problem Cię nie dotyczy, możesz się mylić. Według O!MEGA KARMY, 2024, już jeden dzień odmowy jedzenia przez psa powinien być traktowany poważnie – zwłaszcza jeśli towarzyszą mu objawy takie jak apatia, wymioty czy biegunka.

Typowe reakcje opiekunów: panika czy ignorancja?

Początkowy szok, potem nerwowe przeszukiwanie internetu i pytania do znajomych z psiarskiej paczki. To scenariusz znany większości opiekunów.

"Pierwsza myśl? Że coś zrobiłam źle. Ale potem przyszła panika."
— Kasia, opiekunka 7-letniego beagle’a

Najczęściej popełniane błędy, gdy pies nie chce jeść:

• Podawanie „na siłę” ulubionych smakołyków, które tylko pogłębiają wybredność
• Nagła zmiana karmy bez stopniowego wprowadzania, prowadząca do problemów żołądkowych
• Ignorowanie objawów towarzyszących (apatia, biegunka, wymioty)
• Uznawanie „kaprysu” za normę, mimo braku poprawy przez kilka dni
• Zbyt szybkie sięganie po domowe mikstury i suplementy bez konsultacji ze specjalistą
• Brak monitorowania ilości wypijanej wody (odwodnienie postępuje szybciej niż myślisz)
• Opóźnianie wizyty u weterynarza, bo „może samo przejdzie”

Każdy z tych błędów może kosztować zdrowie, a nawet życie Twojego psa. Niby banał, ale statystyki nie kłamią – większość poważnych przypadków trafia do klinik po kilku dniach zignorowania pierwszych sygnałów.

Kiedy objaw staje się krytyczny: czerwone flagi

Nie każdy przypadek braku apetytu to powód do alarmu – czasem pies po prostu ma gorszy dzień. Ale są sytuacje, w których nie możesz pozwolić sobie na czekanie.

1. Obserwuj czas – brak jedzenia przez ponad 24 godziny to powód do konsultacji.
2. Sprawdź, czy pies pije wodę. Odwodnienie może rozwinąć się w ciągu kilkunastu godzin.
3. Oceń zachowanie – apatia, brak reakcji na bodźce to poważne sygnały.
4. Zwróć uwagę na wymioty, biegunkę, podwyższoną temperaturę.
5. Sprawdź dziąsła – blade, sine lub żółte mogą świadczyć o poważnych schorzeniach.
6. Oceń oddech i tętno – przyspieszenie może wskazywać na ból lub infekcję.
7. Sprawdź, czy pies oddaje mocz – brak mikcji to sygnał alarmowy.
8. Jeśli pies odmawia jedzenia przez ponad 2–3 dni lub je mniej niż 50% normalnej porcji, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty.

Te kroki pozwalają szybko ocenić, czy masz do czynienia z chwilowym spadkiem apetytu, czy już z sytuacją kryzysową.

Mit czy fakt: najczęstsze przyczyny utraty apetytu u psa

Choroba – nie zawsze winna

Opiekunowie często zakładają, że brak apetytu to natychmiastowa diagnoza choroby. Tymczasem, jak podkreśla dr Anna Nowak – lekarz weterynarii z ponad 15-letnim doświadczeniem – „nie każdy pies, który nie je, jest chory. Powodów jest więcej.” W praktyce weterynaryjnej aż 40% przypadków braku apetytu ma podłoże behawioralne lub środowiskowe, a nie stricte medyczne.

Tabela 2: Porównanie objawów braku apetytu wynikających z choroby vs. czynników behawioralnych
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Piesologia, 2023

Według Piesologia, 2023, psy często manipulują opiekunem – jeśli raz zrezygnujesz z suchej karmy na rzecz „czegoś lepszego”, możesz być pewien, że Twój pies szybko zrozumie, jak wymuszać zmiany.

Psychologia psa: stres, lęk, zmiana środowiska

Zmiana miejsca zamieszkania, pojawienie się nowego członka rodziny, remont lub większy hałas – dla psa to rewolucja. Nawet drobnostki, takie jak przestawienie miski czy nowy zapach w domu, potrafią zrujnować apetyt czworonoga. Psy – w przeciwieństwie do ludzi – nie zawsze sygnalizują stres ewidentnie. Zamiast szczekać lub uciekać, po prostu rezygnują z jedzenia.

Stres manifestuje się przez ignorowanie pokarmu, węszenie wokół miski, a czasem nawet fizjologiczne objawy, jak biegunka czy nadmierne ślinienie. Według badań O!MEGA KARMY, 2024, aż 30% przypadków braku apetytu pośrednio wynika z czynników psychologicznych lub środowiskowych.

Czynniki środowiskowe i błędy żywieniowe

Rzadko ktoś mówi głośno o tym, jak bardzo rutyna i otoczenie wpływają na apetyt psa. To nie tylko kwestia jakości karmy – wystarczy, że:

• Miska stoi zbyt blisko miejsca odpoczynku lub kuwety kota, co wywołuje dyskomfort
• Karmienie odbywa się w hałaśliwym lub tłocznym pomieszczeniu
• Pośpiech przy serwowaniu posiłków potęguje niepokój
• Niezmieniana woda w misce odstrasza psa od jedzenia
• Inny pies w domu pilnuje „swojej” miski, nawet jeśli nie okazuje agresji
• Niezmieniona, monotonna karma powoduje znudzenie

Te wszystkie, czasem trywialne czynniki, mogą zamienić zwykły posiłek w pole walki i frustracji dla obu stron.

Pies nie chce jeść, ale jest wesoły? Nie ignoruj tych sygnałów

Kiedy beztroska maskuje problem

Znasz to uczucie: Twój pies gania piłkę, cieszy się na Twój widok, ale od kilku dni nie tknął porządnego posiłku. Pokusa, by zlekceważyć problem, jest ogromna. Przecież „skoro jest wesoły, to chyba nic mu nie dolega”? Nic bardziej mylnego.

Psy potrafią długo maskować gorsze samopoczucie, a pierwszy objaw poważnych schorzeń często pojawia się, gdy jest już późno. Według Piesologia, 2023, przewlekły brak apetytu, nawet przy dobrym humorze psa, może prowadzić do wyniszczenia organizmu czy utajonych problemów z narządami wewnętrznymi.

Ukryte konsekwencje przewlekłego braku apetytu

Tabela 3: Skutki długotrwałego braku apetytu u psa – aspekty fizyczne, psychiczne i społeczne
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Piesologia, 2023

Nie lekceważ tych sygnałów. Im szybciej rozpoznasz problem, tym większa szansa na skuteczne działanie.

Pomiędzy opiekunem a psem: jak nasze emocje wpływają na apetyt psa

Współczesne relacje: nadopiekuńczość czy lekceważenie?

W polskiej rzeczywistości nie brakuje „matki polki” dla psa – opiekunki lub opiekuna gotowego do poświęceń, ale i do przesady. Antropomorfizacja, czyli przypisywanie psu ludzkich emocji i motywów, prowadzi do nieporozumień na linii człowiek–zwierzę. Syndrom „matki polki” natomiast objawia się nadmierną troską i reakcją na każdy kaprys, co często skutkuje rozregulowaniem rytmu żywieniowego psa.

Antropomorfizacja : To przypisywanie zwierzętom cech, uczuć i motywów typowo ludzkich. Choć pozwala łatwiej nawiązać więź z pupilem, może prowadzić do błędnej interpretacji jego zachowań i zbyt emocjonalnych reakcji na brak apetytu.

Syndrom matki polki : Określenie ukute w kontekście nadopiekuńczości wobec psa – reagowanie na każdy sygnał „choroby” u psa, częste podawanie nowych przysmaków, zmiana karmy co kilka dni, uleganie wybredności.

Kiedy pies manipuluje opiekunem – czy to możliwe?

Psy są mistrzami w uczeniu się zachowań opiekuna i wykorzystywaniu ich na swoją korzyść.

"Mój pies wiedział, że jak nie zje, dostanie parówkę."
— Marek, opiekun 4-letniego jamnika

To nie jest przypadek. Jeśli nagradzasz brak apetytu ulubionym smakołykiem, pies szybko nauczy się, że to prosty sposób na lepsze kąski. Takie postępowanie nie tylko nie rozwiązuje problemu, ale go utrwala, prowadząc do jeszcze większej wybredności i stresu przy każdej zmianie w menu.

Jak rozpoznać, czy to już czas na wizytę u specjalisty

Objawy alarmowe – lista szybkiej oceny

Jeśli pies nie je przez ponad jeden dzień, a dodatkowo zauważasz którykolwiek z poniższych objawów, natychmiast skonsultuj się z lekarzem weterynarii:

1. Apatia, brak reakcji na bodźce
2. Wymioty (szczególnie powtarzające się)
3. Biegunka lub obecność krwi w kale
4. Wyraźny spadek masy ciała w krótkim czasie
5. Odwodnienie (sprawdź elastyczność skóry, stan dziąseł)
6. Utrudnione oddychanie, kaszel
7. Ból brzucha, sztywność ruchowa
8. Zmiana koloru dziąseł (blade, sine, żółte)
9. Brak oddawania moczu przez ponad 12 godzin
10. Drgawki lub utrata przytomności

Każdy z tych objawów wymaga natychmiastowej oceny przez lekarza – opóźnienie może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia psa.

Rola wirtualnych asystentów jak weterynarz.ai

W sytuacjach niepewnych, kiedy zadajesz sobie pytanie „czy to już powód do paniki?”, narzędzia takie jak weterynarz.ai mogą być Twoją pierwszą linią wsparcia informacyjnego. Dzięki natychmiastowemu dostępowi do rzetelnych danych weterynaryjnych, możesz szybko zidentyfikować potencjalne przyczyny braku apetytu i uzyskać wskazówki dotyczące postępowania.

Jednak pamiętaj: nawet najlepszy wirtualny asystent nie zastąpi wizyty u specjalisty, gdy sytuacja wymyka się spod kontroli. Traktuj go jako wsparcie do szybkiej oceny i organizacji dalszych działań, a nie jako alternatywę dla profesjonalnej opieki.

Praktyczny przewodnik: co robić, gdy pies nie chce jeść

Krok po kroku: domowa diagnostyka i pierwsza pomoc

Zanim wpadniesz w panikę lub zaczniesz eksperymentować z domowymi „cudownymi” metodami, przejdź przez poniższe kroki:

1. Oceń, ile dokładnie pies nie jadł i nie pił – zanotuj czas ostatniego posiłku i ilość wypitej wody.
2. Skontroluj stan ogólny: zachowanie, ruchliwość, temperaturę ciała.
3. Zbadaj jamę ustną – sprawdź, czy nie ma ran, kamienia, bolesności.
4. Przygotuj inny rodzaj jedzenia – np. gotowany kurczak, by wyeliminować wybredność.
5. Obserwuj, czy pies wykazuje zainteresowanie smakołykami.
6. Zapewnij spokój podczas posiłku – wyeliminuj hałas, obecność innych zwierząt.
7. Nie zmuszaj psa do jedzenia siłą – to tylko pogłębia stres.
8. Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 24 godziny lub pojawiają się nowe symptomy – nie zwlekaj z konsultacją.
9. Zapisz wszystkie spostrzeżenia, przydadzą się podczas rozmowy z lekarzem.

Dokładna obserwacja i szybka reakcja to Twoja najlepsza broń w walce o zdrowie psa.

Czego absolutnie NIE robić – najczęstsze błędy

• Ignorowanie objawów towarzyszących (biegunka, wymioty, apatia)
• Stosowanie ludzkich leków „na własną rękę”
• Ciągłe zmienianie karmy w nadziei na „cudowną poprawę”
• Podawanie nieprzebadanych suplementów lub domowych mikstur
• Karmienie „na siłę”, co prowadzi do awersji i stresu
• Brak monitorowania ilości wypijanej wody
• Zbyt późne zasięganie porady profesjonalisty

Każdy z tych błędów może pogorszyć stan psa i utrudnić prawidłową diagnostykę.

Przypadki z życia: historie psów, które przestały jeść

Historia Borysa: stres po przeprowadzce

Borys, 5-letni kundel, był zawsze energiczny i żarłoczny. Przeprowadzka do nowego mieszkania sprawiła jednak, że przez trzy dni nie tknął swojej ulubionej karmy. Opiekunka próbowała wszystkiego – od przysmaków po gotowane mięso. Dopiero zapewnienie spokojnego miejsca do jedzenia i stopniowe przyzwyczajanie do nowego otoczenia przywróciły mu apetyt.

Początkowo rodzina myślała o poważnych chorobach. Dopiero konsultacja z weterynarzem i zmiana podejścia pozwoliły Borysowi znów cieszyć się posiłkami.

Historia Tosi: ukryta choroba

Tosia, suczka w wieku 9 lat, przez tydzień jadła coraz mniej, choć była pogodna. Brak innych objawów uśpił czujność opiekunów. Dopiero pojawienie się wymiotów i apatii zmusiło ich do wizyty w klinice. Diagnoza: zaawansowane zapalenie trzustki. Długotrwała utrata apetytu była pierwszym sygnałem alarmowym.

Ta historia pokazuje, że nawet u psów, które zachowują się „normalnie”, przewlekły brak apetytu nie jest niewinnym kaprysem.

Wnioski z historii: co łączy te przypadki?

W obu przypadkach kluczowa była czujność opiekunów i gotowość do szybkiej reakcji. Bagatelizowanie problemu przez kilka dni może mieć dramatyczne skutki – zarówno przy czynnikach środowiskowych, jak i poważnych chorobach. Regularna obserwacja i brak strachu przed konsultacją ze specjalistą to podstawa odpowiedzialnej opieki.

Nowe trendy żywieniowe a apetyt psa: moda czy nauka?

Diety BARF, wegetariańskie, komercyjne – co wybierają Polacy?

W ostatnich latach polscy opiekunowie coraz częściej sięgają po alternatywne diety dla swoich psów. Trendy takie jak BARF (Biologically Appropriate Raw Food), diety wegetariańskie czy wysokoenergetyczne karmy komercyjne zdobywają popularność – ale czy są dobre dla apetytu psa?

Tabela 4: Popularność różnych diet i ich wpływ na apetyt psa w Polsce
Źródło: Opracowanie własne na podstawie O!MEGA KARMY, 2024

Zmiana diety często prowadzi do przejściowego spadku apetytu – zwłaszcza jeśli wprowadzana jest zbyt gwałtownie, bez okresu adaptacyjnego.

Czy moda na „naturalność” szkodzi psom?

Dieta BARF : Biologically Appropriate Raw Food – żywienie psa surowym mięsem, podrobami i warzywami. Zwolennicy podkreślają naturalność i lepsze trawienie, przeciwnicy wskazują na ryzyko niedoborów i zakażeń bakteryjnych.

Karma holistyczna : Komercyjna karma bazująca na wysokiej jakości, naturalnych składnikach, bez sztucznych dodatków. Często droższa, ale promowana jako zdrowsza alternatywa dla tradycyjnych karm.

Wybór diety powinien być zawsze dostosowany do potrzeb indywidualnych psa – nie do panującej mody. Nagłe zmiany, nawet jeśli podyktowane są najlepszymi intencjami, mogą wywołać brak apetytu, zaburzenia trawienne i długofalowe problemy zdrowotne.

Kiedy pies odmawia jedzenia: różnice rasowe, wiekowe i indywidualne

Szczeniak, dorosły, senior – co zmienia się z wiekiem?

1. Szczeniaki mają wyższe wymagania energetyczne i szybciej odczuwają skutki braku jedzenia.
2. Dorosłe psy są bardziej odporne na krótkotrwałe zmiany, ale wybredność może się nasilić w wyniku złych nawyków.
3. Seniorzy często tracą apetyt z powodu schorzeń przewlekłych i problemów stomatologicznych.
4. Z wiekiem psy mogą gorzej trawić niektóre składniki (np. tłuszcze).
5. W miarę starzenia organizm psa wolniej się regeneruje po okresach głodówki.
6. Adaptacja do nowej karmy trwa dłużej u starszych osobników.
7. Zmiany hormonalne (np. niedoczynność tarczycy) mogą wpływać na apetyt w każdym wieku.

Rasy wybredne kontra wszystkożerne: czym się różnią?

Nie wszystkie psy „jedzą wszystko, co da im człowiek”. Rasy takie jak york, maltańczyk czy shih tzu są znane z wybredności. Labradory, beagle czy owczarki niemieckie to przeciwieństwo – często mają tendencję do objadania się i zjadania nawet niejadalnych rzeczy.

Różnice wynikają nie tylko z genów, ale i z doświadczeń wyniesionych z domu oraz stosunku opiekuna do karmienia.

Mity o karmieniu psów w Polsce: co naprawdę szkodzi, a co pomaga?

Najbardziej szkodliwe przekonania i ich źródła

• Pies „sam się zagłodzi”, jeśli będzie głodny – mit, który może doprowadzić do wycieńczenia.
• Sucha karma to zawsze najlepszy wybór – ignoruje potrzeby psów z problemami trawiennymi.
• Karmienie prosto ze stołu nie szkodzi – wiele przypraw i produktów dla ludzi jest toksycznych.
• Częste zmiany karmy poprawiają apetyt – wręcz przeciwnie, mogą go rozregulować.
• Suka po porodzie powinna jeść więcej „ludzkiego” jedzenia – grozi to zaburzeniami trawienia szczeniąt.
• Psy nie odczuwają emocji związanych z jedzeniem – ignorowanie psychologii psa.
• Przysmaki zawsze poprawiają apetyt – mogą utrwalać wybredność.
• Brak apetytu to zawsze choroba – pominięcie czynników środowiskowych i behawioralnych.

Każdy z tych mitów ma swoje korzenie w przestarzałych poradnikach czy niesprawdzonych internetowych „mądrościach”.

Jak media i reklama wpływają na wybory opiekunów

Nie da się ukryć, że wiele decyzji dotyczących karmienia zapada pod wpływem reklam i modnych trendów. Kolorowe opakowania, slogany o „naturalności” i obietnice lepszego zdrowia często przesłaniają realne potrzeby zwierzęcia. Według O!MEGA KARMY, 2024, ponad 60% opiekunów wybiera karmę pod wpływem rekomendacji z internetu, nie konsultując się z lekarzem weterynarii.

Równocześnie, coraz więcej właścicieli korzysta z usług informacyjnych takich jak weterynarz.ai jako pierwszego źródła wiedzy – to krok w stronę racjonalizacji decyzji zakupowych i zdrowego rozsądku w opiece nad pupilem.

Szczególne przypadki: wielopsie domy, psy-adopciaki i przypadki ekstremalne

Jak radzić sobie, gdy jeden pies w domu nie chce jeść

1. Obserwuj interakcje między psami podczas posiłków – dominacja może prowadzić do rezygnacji ze wspólnego jedzenia.
2. Nakarm psy w oddzielnych pomieszczeniach, aby zminimalizować stres.
3. Zadbaj o indywidualny rytuał karmienia dla każdego psa.
4. Monitoruj, który pies je mniej lub wykazuje niepokój przy misce.
5. Wyeliminuj rywalizację o przysmaki i zabawki w czasie posiłku.
6. Gdy problem się nasila, skonsultuj się z behawiorystą lub lekarzem weterynarii.

Psy po przejściach – jak zmienia się apetyt adopciaków

Adopciaki często mają traumatyczne doświadczenia żywieniowe – od długotrwałego głodu po rywalizację o jedzenie w schronisku. Brak apetytu w pierwszych tygodniach po adopcji to norma. Kluczowe jest zapewnienie im spokoju, regularności i cierpliwości.

Nie należy zmuszać psa do jedzenia ani stosować presji. Powolne wprowadzanie karmy, zachęcanie przez zabawę i ignorowanie kaprysów to najlepsza strategia.

Podsumowanie: co naprawdę mówi nam pies, kiedy nie chce jeść?

Sygnały, których nie wolno ignorować

• Pies komunikuje ból lub chorobę
• Okazuje stres lub lęk związany z otoczeniem
• Manifestuje wybredność wyuczoną przez opiekuna
• Pokazuje, że dieta jest nieodpowiednia lub monotonna
• Reaguje na zmiany w domu (przeprowadzka, nowy domownik)
• Sygnalizuje potrzebę uwagi lub zmiany rutyny

Każdy z tych sygnałów to okazja do poprawy relacji i zadbania nie tylko o zdrowie fizyczne, lecz także psychiczne psa.

Wnioski dla opiekunów – jak zmienić podejście na przyszłość

Dbając o psa, musisz wyjść poza schemat „pełnej miski”. Obserwuj, analizuj i nie bój się prosić o wsparcie. Warto korzystać z wiarygodnych źródeł informacji, takich jak weterynarz.ai, by weryfikować wątpliwości i nie powielać szkodliwych mitów. Klucz do sukcesu to cierpliwość, konsekwencja i otwartość na zmiany. Pies nie chce jeść? Zamiast paniki, wybierz analizę i odpowiedzialność.

"Najważniejsze? Słuchać psa, nie tylko patrzeć na miskę."
— Dr. Anna Nowak, lekarz weterynarii, 2024

FAQ: najczęściej zadawane pytania o brak apetytu u psa

Czy pies może przeżyć kilka dni bez jedzenia?

Zdrowy dorosły pies przetrwa nawet 2–3 dni bez jedzenia, ale nie bez wody. Szczenięta i seniorzy są bardziej narażeni na szybkie odwodnienie i powikłania. Według ZooArt, 2024, brak jedzenia przez ponad 24 godziny powinien skłonić do konsultacji ze specjalistą.

Jak odróżnić kaprys od poważnego problemu?

Kaprys to zwykle krótkotrwała odmowa jedzenia bez innych objawów. Jeśli towarzyszą jej wymioty, biegunka, apatia lub brak picia, należy potraktować sprawę bardzo poważnie.

Czy zmiana karmy zawsze pomaga?

Zmiana karmy może pomóc, jeśli pies znudził się monotonnym menu, ale powinna być przeprowadzana stopniowo. Nagła zmiana często wywołuje dodatkowe problemy żołądkowe i pogłębia brak apetytu.

Co zrobić, jeśli pies nie chce jeść, ale pije wodę?

Jeśli pies pije wodę i nie wykazuje objawów odwodnienia ani innych alarmujących symptomów, obserwuj go przez 24 godziny. Jeśli brak apetytu się utrzymuje lub pogarsza, konieczna jest konsultacja z lekarzem weterynarii.